Uzun zamandır geleneksel medya ve internet sitelerinde yapay zeka, makine öğrenimi, sinirsel ağ, ve derin öğrenme ve hatta siber güvenlik ilgili haberlerle karşılaşıyorum. Özellikle 2017 yılının sonlarına doğru oldukça artan bir şekilde konu hakkında haberler hayatımıza girdi. Ben henüz hepimizin bildiği yapay zeka ürünleri olarak Apple’ın Siri’si ya da Google’ın Google Now’suna bile tam alışamadım. Hani bir kafede otururda birden arkaya bakarsınız ve sizi birinin izlediğini fark edersiniz ya, işte içimden bir ses yapay zekanın çoktan bizi izlemeye başladığını söylüyor.
İlk teknolojik aletleri insanlar yapar ve yine insanlar kullanırdı mesela çekiç, tekerlek gibi. Bunlar tamamiyle zararsız ve %100 kontrol bizdeydi. Her insanın o aleti üretmesi de kolaydı. Şimdiyi düşünsenize yüksek teknoloji ürünlerinden hangisini evimizde yapabiliriz. Bir çoğumuz içinde ne olduğunu bile bilmiyoruz. Sanırım her şeyin kökeni matbaanın yaygınlaşması ve bilginin herkes tarafından kolayca ulaşılabilir olmasıydı. Bilgi, merak ve cesaret birleşince yaramazlık yapmadan duramıyoruz.
Zaman ilerledikçe teknolojik aletler daha kompleks hale geldi ve ürünleri üretmek için insan gücü yetersiz kaldı. Yani makineler üretmeye başladık ve tabi ki bu makinelerle başka makineler. Dahası insana daha az insan ihtiyaç duymaya başladık. Eskiden bir tarlayı 100 kişi ile bir günde sürebilecekken artık 1 kişi bir tarlayı traktörle sürer hale geldi.
Bu kadarı da yetmezdi tabi. Şimdi kendi kendine giden arabalarımız var. Her hareketimizi izleyen ve bizim yerimize karar veren dijital asistanlarımız var. Düşünsenize İstanbul’da her ara sokak ve anlık trafik bilgisi beyninize kayıtlı. Üstelik her an güncelleniyor. Her ne kadar imkansız olsa da gerek duymuyoruz. Çünkü akıllı telefonumuzda navigasyon uygulamamız yüklü.
Yapay zeka mı?, yazılım mı?, algoritma mı? ya da adı her neyse sıradan bir insanın yapabileceğinin çok ötesine geçti bile… Bu şey kendi kendine karar almaya başlarsa sahip olduğu bilgi ve işlem gücüyle neler yapabileceğini hayal bile edemiyorum.
Politikada bir deyim vardır… ‘Halk için halka rağmen’. Elinde imkanı olan bir yapay zekanın ‘İnsanlık için, insana rağmen…’ dediğini düşünsenize. Zaten biraz aklı varsa (?) dünyanın çivisinin çıktığı fark etmiş ve insanların başına dert olmaya başlamış olacaktır… Belki 10 belki 20 yıl sonra bilemiyorum ama gidişat bunu gösteriyor.
Kimin söylediğini hatırlayamadığım şu söz aklımdan hiç çıkmadı.
Bir yandan makineleri insanlaştırmaya çalışırken insanlar makineleşiyor!
Evet her şeyin kusursuz olması için uğraş verirken gerçek doğamızdan uzaklaşıyoruz. Ve söylediğimiz yalanlara bir süre sonra inanmaya başlayarak insan olmanın acı tarafıyla yüz yüze geliyoruz.
Umarım kusurlu hayatlarımızı küçük görmeden sahip olduklarımızın değerini anlar ve yapay zeka denen şey her ne ise fişini elimizde tutarız.